Thursday, September 27, 2012

"никогда в жизни!"

მაშინ ამაზე არ ვფიქრობდი. ვხვდებოდი, როგორ არ ვხვდებოდი, რომ რაღაც საშინელება მოხდა, მაგრამ რა და როგორ ასე სიღმისეულად, დეტალურად ვერ წარმომედგინა. ვერც ყოველივეს ანალიზის ვახერხებდი. რატომ და რა მიზეზით - ეს დეტალურად არ მესმოდა. ვერ ვხდებოდი. 

მერე ბიჭობაში გავიგე ყველაფერი. წლების მერე სამსახურმა და საქმემ მოიტანა და მეტ-ნაკლებად ყველაფერს მივხვდი. მერე გავიგე რომ თურმე ძალიან დიდი, დიდი საშინელება მოხდა. საქმიდან გამომდინარე ამაზე ხშირად მიწევს ფიქრი. საქმეც რომ არ იყოს.. ეს ყველაფერი შენ და შენს ქვეყანას ეხება და ამას ვერ გაექცევი და არც უნდა გაექცე. 

სოხუმის დაცემის ბევრი, ძალიან ბევრი კადრი თუ სურათი მინახავს ცხოვრებაში. ახლა და ახლა ამის უფრო მეტი შესაძლებლობა არსებობს, ვიდრე ეს იმ ავადსახსენებელ 90-იანებში იყო. ამ კადრებიდან ერთი ისეთია, მთელი ცხოვრება რომ გამყვება. ალბათ რამდენიმე ასეულჯერ მაინც მექნება ნანახი და აკი ვთქვი 100 წლამდეც რომ ვიცხოვრო, ის არასოდეს ამოვა ჩემი მეხსიერებიდან. 

სოხუმის ბოლო დღეზე მაქვს საუბარი, რა თქმა უნდა. ის კადრები ჟიული შარტავას და მისი თანამებრძოლთა სიცოცხლის ბოლო წუთებს ასახავს. ძნელია ამ კადრებს კაცმა გულგრილად უყურო. 

იმ კადრებში კი ერთი ისეთია ... ის სოხუმის მერი იყო. ფეხბურთის ტრფიალი. უფეხბურთოთ არ შეეძლო და აკი ამიტომაც ჯერ ფეხბურთს თამაშობდა, მერე მსაჯობდა, ბოლოს კი სოხუმის "ცხუმის" პრეზიდენტიც იყო. 


არიან ადამიანები, რომლებიც ხმაურობენ, ირგვლის ცუნამს წარმოქმნიან და ყველაფერს ანგრევენ. ის უფრო სხვაგვარი იყო, ისეთი რომლებიც ჩუმად არიან, ყველაფერი გულთან მიაქვთ და თავად ინგრევიან. მერე და მერე უფრო დამაინტერესა ამ პიროვნებამ. როგორ არ დაგაინტერესებდა კაცს .. რამდენს შეუძლია შემართულ ავტომატს გოროზად შეხედოს და თვალი გაუსწოროს? რამდენს შეუძლია შეიარაღებულ მტრის ხელში ჩავარდნილმა, კედელთან მიმწყვდეულმა, უიარაღომ და ერთი შეხედვით სასოწარკვეთილმა მოწინააღმდეგის ბრძანებაზე, მის წინ დაიჩოქოს და აფხაზეთის მიწას ეამბოროს ამაყად უპასუხოს - "никогда в жизни!"  

მის მიერ განვლილი ცხოვრების გამო ოჯახს დიდხანს არ ეჯერა, რომ აფხაზებმა გურამ გაბისკირია სასიკვდილოდ გაწირეს. მხოლოდ 2005 წელს თბილისში ამერიკელ ფოტოხელოვან მალქომ ლინტონის ფოტოგამოფენამ დაასამარა იმედები .. სურათზე ის სხვა დაღუპულთა შორის ამოიცნეს. 


დღეს 27 სექტემბერია. 19 წელი გასულა სოხუმის დაცემიდან. სოხუმთან ერთად მისი უკანასკნელი მერი გურამ გაბისკირიაც დაეცა. კაცი, რომელიც ფეხბურთის ტრფიალი იყო და უფეხბურთოდ არ შეეძლო. 46 წლისა წავიდა ამ ქვეყნიდან. გოროზად მდგომი, ამაყად - ისე როგორც ბევრი მოკვდავი ინატრებდა. ეჰ, არადა გაბისკირიას მსგავსი შეუვალი კაცები როგორ სალბუნად დაედებოდა ჩვენს ფეხბურთს. საკუთარ პრინციპებს არ გადავიდოდა, პირად გამორჩენას არად დაეძებდა და ამიტომაც იყო მისი ბოლო სიტყვები მარტივი და მრავლისმომცველი, თითქოს ანდერძივით დატოვაო - "никогда в жизни!" 

ვაჰიდ ჰალილჰოჯიჩი

Saturday, September 22, 2012

დანტე ალიგიერი ფეხბურთის ფედერაციაში

დანტე ალიგიერიმ თავის ”ღვთაებრივ კომედიაში” გენიარული ფრაზა თქვა: ”ჯოჯოხეთში ყველაზე ცხელი ადგილი მათთვისაა, ვინც დიდი მორალური კრიზისისას ნეიტრალურობას შეინარჩუნებსო”. 

1992 წლიდან დღემდე საქართველოში ყველაფრის კრიზისი გვინახავს: პურის, დენის, კანონის უზენაესობის. დღეს მორალურ კრიზისის წინაშე ვდგევართ. კრიზისისა, რომელიც არანაკლებია ვიდრე თუნდაც სურსათის კრიზისი. მორალური კრიზისია ასე რომ გვირტყამს და გვანადგურებს. 

მორალური კრიზისისას ან იქით ხარ ან აქეთ. აქ შუა არ არსებობს. ან შენც ამორალური ხარ და მარაზმს მხარს უჭერ, ან არადა შენც იქ ხარ, სადაც მორალია და გმობ იმას რაც ამორალურია. ძალიან მარტივია - დიდი ფილოსოფიისა და კიბერნეტიკული გათვლების გარეშე. 

ამორალურმა კრიზისმა მწვერვალს გასულ კვირას უწია. ასჯერ გაგონილს ერთხელ ნანახმა აჯობა და მოხდა ის, რომ ამ მარაზმის წინააღმდეგ ყველა გამოვიდა. ჯერ იყო და ეს ყოველივე სამოქალაქო საზოგადოებრივმა ორგანიზაციება დაგმეს. მერე მათ ხელოვანი ხალხიც შეურთდა, ამას ინდივიდუალური სპორტსმენებიც მიჰყვნენ: ზურა ხიზანიშვილი, თარგამაძე, ყაზაიშვილი, ბაჩანა ცხადაძე, ლევან მჭედლიძე, ზაზა ფაჩულია, ქართველი წყალბურთელები სხვანი და სხვანი (მომიტევოს მათ ვინც გამომრჩა), სტუდენტობამაც ხმა აიმაღლა - საზოგადოების ნაწილმა, რომელთაც ვერასდროს და ვერანაირ პირობებში, ვერავითარი სისტემა თუ ლიდერი ვერ აჩერებს.

გუშინ ამორალურობა, ძალადობა და გნებავთ არაკაცობა მორაგბეებამ ერთხმად დაგმეს. რაგბის კავშირმა განცხადება გაავრცელა, სადაც ეს ყველაფერი მწვავედ არის გაკრიტიკებული. 

ფეხბურთი მუდამ ქართული იდენტობის, ქართული მებრძოლი სულის გამოვლინება იყო და ალბათ ამიტომაც რჩება საქართველიოში ყველაზე პოპულარულ სპორტულ სახეობად. ის მხოლოდ ფეხბურთი და სპორტული შეჯიბრი არასოდეს ყოფილა ქართველებისთვის. ის ერთგვარი თავის დამკვიდრების და გნებავთ სსრკ-ს მაშინდელი დამპალი სისტემის წინააღმდეგ ბრძოლის იარაღი იყო. ალბათ ამიტომაც იყო ახალგაზრდა სერგო კოტრიკაძეს ”დინამოს” კაპიტანმა, დიდმა ბორია პაიჭაძემ რომ უთხრა: ”სერგო, ყოველთვის გახსოვდეს, რომ ”დინამოს” კარს კი არა, დარიალის შემოსასვლელს იცავ და ნებისმიერ მატჩში გასულმა ეს არ დაივიწყო”-ო. 

სამი დღეა საქართველოს ფეხბურთის ფედერაციის ოფიციალურ ვებ-გვერდს www.gff.ge დღეში რამდენჯერმე ვსტუმრობ, გაზეთებს ვკითხულობ, ვირტუალურ სივრცეში ქართული ფეხბურთის მაღალჩინოსნების ნათქვამს ვეცნობი ... დუმილია. სამარისებული სიჩუმე.


ნუთუ ასე ძნელია, რომ გამოხვიდე წამება და არაკაცობა დაგმო, დამნაშავეების დასჯა მოითხოვო. ნუთუ ასე რთულია თქვა რომ ეს ამორალურია, ამაზრზენია, მით უფრო მაშინ, როდესაც შენი ერთ-ერთი წარმომადგენელი იქ იმ არაკაცების ხელშია და კაცმა არ იცის რა დღეში ჰყავთ. კაცი, რომელსაც ბევრი სიხარული მოუტანია მათთვის ვისაც ქართული ფეხბურთი უყვარს - გიორგი დემეტრაძე იქ არის... იმ არაკაცებთან. 

ალბათ ძნელია, რადგან გარედან ისე ჩანს, რომ ვერც ფეხბურთის სახლში უნდა ქაჩავდეს სისტემა. ალბათ ძნელია, რადგან პრეზიდენტად არჩეული კი არა დანიშნული კაცი გქვია და დანიშნული იმას ნიშნავს, რომ შიშის რეცეპტორი მუდან ჩართული გაქვს, შიში იმისა რომ შენს დამნიშნავს შეიძლება შენი ნათქვამი არ მოეწონოს და... ალბათ ძნელია, რადგან ”მარადმწვანედ” გენსეკი გქვია და გინდა ახლა შენ, რომ ცხოვრება აირიო?! ისე უფრო ადვილი არ არის როგორც 2007 წელს, სასტუმრო ”ქორთიარდ მერიოტში” სფფ-ს პრეზიდენტის არჩევნებისას გააკეთე? - მიხვიდე გამარჯვებულ გიორგი ნემსაძეს წარმატება მიულოცო, უთხრა რომ შენს მის გვერდით ხარ და კიდევ კარგი, რომ მან გაიმარჯვა თორემ ქართული ფეხბურთი დაიღუპებოდა. ერთი საათის მერე კი უკვე ნოდარჩიკას შეხვდე და განუცხადო - კიდევ კარგი დიდი ნოდარის შვილი ჩაუდგა ჩვენს ფეხბურთს და ხომ იცი, რომ ჩემს ცოდნა-გამოცდილებას არავის დავამადლიო....

                                                                    
 

ვიცი ძნელია.  მართლა ძნელია დიდი მორალური კრიზისის დროს არაკაცობა დაგმო და გააკრიტიკო... ვაი თუ დამნიშვნელებს არ მოეწონოთ შენი გადაბრუნებული სიტყვა ან მოქმედება?! მერე.. მერე რაღა უნდა ქნა? შენ ხომ იქ, ზემოთ იმათმა დაგნიშნეს ვინც ამ ამორალურობაში თუ არ მონაწილეობდა, ხელს მაინც აფარებდა?

ეს ბოლო დღეებია სფფ-ს ვებ-გვერდს დღეში რამდენჯერმე ვსტუმრობ და დანტე ალიგიერის ”ღვთაებრივ კომედიაზე” ვფიქრობ. შვიდი საუკუნის წინათ დაწერილ ნაწარმოებზე, დღევანდელი მორალური კრიზისისას ასე ზუსტად რომ მიესადაგება საქართველოს ფეხბურთის ფედერაციის პოზიციას....

                                                                                                                       ვაჰიდ ჰალილჰოჯიჩი

Sunday, September 16, 2012

დავით ყიფიანის უცნაური წინასწარმეტყველება ...

”ღმრთის ნებითა და მადლით ქართველ ერს დიდი მამულიშვილები არ გამოელევა. ცხოვრების ყველა სფეროში გვყავდა და გვყავს პატივისა და თაყვანის მიგების ღირსი ადამიანები. ერთი მათგანი ჩვენი დიდი სპორტსმენი, მოქალაქე და მამულიშვილი დათო ყიფიანია, მაგრამ სხვათაგან მას ის განასხვავებს, რომ მრავალრიცხოვანმა ჭირისუფალმა ”დინამოს” სტადიონზე ტაშის გრიალით გააცილა მისი ცხედარი. 

პირადად მე ჩემი ხანგრძილივი ცხოვრების მანძილზე ამგვარ ფაქტს პირველად შევესწარი და საგანგებოდ მივმართავ მკითხველს: სიკვდილის შვილები ვართ, ვინძლო ყოველმა ჩვენგანმა და განსაკუთრებით ახალგაზრდობამ, ისე წარვმართოთ ჩვენი აწმყო და მომავალი, რომ ტაშით გაცილების ღირსად მიგვიჩნიოს ქართველმა ერმა.”

ჭაბუა ამირეჯიბი


* * * *

”არ შეიძლება იჯდე და ხარობდე, თუ ოდესღაც რამე მოგიგია. ამის უფლებას ჩემს თავს მხოლოდ სიცოცხლის ბოლოს მივცემ, როდესაც ზღვის პირას ხელჯოხით ვივლი.”

ეს სიტყვები დავით ყიფიანმა 1999 წელს ”Комсомольская правда”-სთან ინტერვიუში თქვა. საოცარი წინასწარმეტყველება ზუსტად 11 წლის წინ, 2001 წლის 17 სექტემბერს აუხდა, თუმცა მაშინ ”დიდი მეათე ნომერი” ვერ წარმოიდგენდა, რომ სიცოცხლის ბოლო დღე ასე ადრე დაუდგებოდა.


უცნაურია, სიცოცხლის ბოლოს იგი მართლაც ზღვის პირას, ბათუმში იყო და იქაურ კლუბის მწვრთნელ ასლან ბალაძესთან წარსულს იხსენებდა. იმავე დღეს თბილისში ქუთაისის ”ტორპედოს” ხელმძღვანელებთან შესახვედრად გამოეშურა. ტრადიციასაც ვერ უღალატა - ყიფიანს სწრაფი სიარული უყვარდა. 

”პოპულარობა ამაში მაინც არ მიშლის ხელს, ინსპექტორებთან პრობლემა არასოდეს შემქმნია", - იცინოდა ბატონი დავითი.

არც 17 სექტემბერს შეუშლიათ მისთვის ხელი ინსპექტორებს. სოფელ ჩარდახში, ტრასის პირას მდგარმა კაკლის ხემ უნებურად შეწყვიტა მისი სვლა.

შეწყდა ცხოვრება ქარიზმატული კაცისა, განუმეორებლისა და ერთადერთის ... 

ერთხელ კიევის ”დინამოს” საიტზე გულშემატკივრებს გაესაუბრა. ერთ-ერთმა დამსწრემ ვერ დაიჯერა, რომ კომპუტერის მეორე მხარეს ქართველი ლეგენდა იჯდა და გულუბრყვილო კითხვა გაუგზავნა:  

- ეს მართალი დავით ყიფიანია?
- არა, ტყუილი! - სიცილით მოჭრა, ტრადიციული იუმორით.


არაორდინალური იყო ... დავით ყიფიანი მატყუარა არასოდეს ყოფილა. ის არტისტიც იყო და ბევრს ისეთი სერიოზული გამომეტყველებით გაეხუმრებოდა, აჯერებდა, თითქოს ბეკენბაუერმა მართლაც ჰკითხა კლინსმანს, რა მოვუხერხო, გადაიღალაო. იცოდა ასეთები და მერე გულიანად იცინოდა. ესეც ყიფიანი იყო, ბავშვურად ანცი და მეტად სერიოზულიც, გუნდის სული და გული და ღირსების მატარებელი. უკადრებელს არ კადრულობდა, ოჯახისშვილობა არ აძლევდა ამის უფლებას, ამიტომაც ამბობდა: - ”მხოლოდ ერთ პოლიტიკას ვცნობ, რაც სიყვარულით იწყება და სიყვარულითვე მთავრდება”. ამიტომაც განერიდა ზიზღს და გაუტანლობას, თუმცა ხელჯოხის გარეშე, წარმოუდგენლად ახალგაზრდულ ასაკში.


ცრუმორწმუნეობის გამო საყვედურობდნენ ახლობელ-მეგობრები, ეცინებოდა:
- ”რა ვქნა, ასეთი ვარ და ვერ ვიცვლები. როდესაც გასახდელში შევდივარ და მარჯვენა ბუცია გადაბრუნებული, ცუდის ნიშანია. ფეხბურთელებზე ადრე ავტობუსიდან არ გამოვდივარ.”

უცნაური გულწრფელობაც ახასიათებდა. ერთხელ თბილისის ”დინამო” შინ ლუქსემბურგის ”გრევენმახერს” მასპინძლობდა. პრესკონფერენციაზე ჰკითხეს, მსაჯობას როგორ შეაფასებდითო? ფარისევლობა გვერდზე გადადო და შეიგინა, ყველა მაგათგანისო ... იმ დღეს მსაჯმა რამდენიმე დინამოელს უსაფუძვლოდ აჩვენა ბარათები, რაც შემდეგ წრეში ნორვეგიის ”მოლდესთან” თამაშის უფლებას ართმევდათ და ყიფიანიც მიხვდა, მსაჯი  დაინტრესებული იყო. ასეთ დროს მსახიობობა არ უყვარდა.


ისე, იცოცხლე! - 2001 წლის 13 მაისს რესტორან ”არაგვში” დიუსელდორფის გამარჯვების 20 წლისთავზე მუსიკოსებს მიკროფონი გამოგლიჯა ხელიდან და ”ფანჯარაში მტრედია” დაამღერა. თანაც თავისებურად ”აკოშკაში მტრედიათი”. იმ დღეს ბავშვივით ხარობდა. ისე კი, რესტორანში შესვლა არ უყვარდა, ეუხერხულებოდა, ყველა რომ ეპატიჟებოდა, არ იყო ნისიისა და დაპატიჟების კაცი, იქით მასპინძლობდა სასურველ ადამიანებს.


პოპულარობის გამო უხერხულ ვითარებაშიც არაერთხელ ჩავარდნილა. ერთხელ მოსკოვის ერთ-ერთ რესტორანში ცნობილ მსახიობ ლევან უჩანეიშვილთან ერთად იჯდა. იქვე ცნობილი ქართველი ”კანონიერი ქურდიც” ქეიფობდა და ყიფიანთან შამპანურებით მივიდა. ამ დროს უჩანეიშვილი დაინახა და ფერი ეცვალა: დათო, კაი კაცი მგონიხარ და ამ ”ძაღლთან” (უჩანეიშვილი ”კუკარაჩადან” ახსოვდა) რა საერთო გაქვსო? ყიფიანი შუაში რომ არ ჩამდგარიყო, ვინ იცის იქ რა მოხდებოდა. ქურდსა და პროფესორს დათო ერთნაირად უყვარდა.

ერთხელ ყიფიანმა ფილარმონიაში ცნობილი ჯაზმენის ლეონიდ ჩიჟიკის კონცერტზე ოცი წუთით დაიგვიანა. როდესაც დარბაზში შევიდა, ხალხი ფეხზე წამოხტა, ტაში დაუკრა. ვიღას ახსოვდა ჯაზი და მუსიკა. საბრალო ჩიჟიკმა იფიქრა, რომ ხალხი მისი შესრულებით იყო აღტაცებული, მაგრამ როდესაც დარბაზს გახედა და მიხვდა, რაც ხდებოდა, ყიფიანის დაჯდომამდე დაკვრა შეწყვიტა და თავადაც ტაში დაუკრა.


დილეტანტები თვლიდნენ, რომ ზარმაცი იყო. საბჭოთა კავშირის ნაკრებში მას ”კნიაზიც” შეარქვეს, მაგრამ სხვა ინტერპრეტაციით - გონიერებისა და არტისტიზმის გამო. გონიერი კაცი უაზრო სირბილის მაგიერ თამაშის დროს ორ-სამ ისეთ გადაცემას გააკეთებდა, რომ თამაშის ბედი მისი პასებით წყდებოდა. ტყუილად როდი უწოდებდა ფეხბურთს ხელოვნებას. ლეონიდ ბურიაკი, კიევის ”დინამოს” ყოფილი ნახევარმცველი აღიარებდა ყიფიანის შრომისმოყვარეობას. ”ლობანოვსკის ვარჯიშებზე თავიდან გაუჭირდა, თუმცა თავს იკლავდა და ვალერი ვასილიჩიც კი გადარია, მისგან ასეთ თავდადებას არ ელოდაო”.

მაინც არ ენდობოდნენ, არც ლობანოვსკი, არც ბესკოვი, უკრაინელი მწვრთნელი ნაკრებში თავის ჯილას - ბურიაკს ათამაშებდა, რუსი საკუთარ სიძეს - გავრილოვს. არადა, არც ერთი მათგანს ევროპელი სპეციალისტები ყიფიანივით არ სწყალობდნენ. სხვათა შორის, ყიფიანს ფრანგული ”სენტ ეტიენი” ”იუვენტუსში” გადასულ პლატინის შემცვლელად უპირებდა ყიდვას, მაგრამ იმ დროს უცხოეთში და თანაც კაპიტალისტურ ქვეყანაში არავინ გაუშვებდა. ამიტომაც დარჩა ევროპელთათვის უცნობად, თუმცა მხოლოდ გულშემატკივრებისათვის. საფეხბურთო სამყარო კი იცნობდა. თბილისში სამძიმრის დეპეშა მადრიდის ”რეალის” მაშინდელმა პრეზიდენტმა ფლორენტინო პერესმაც კი გამოაგზავნა. სხვებზე აღარაფერს ვამბობ.


1982 წელს ესპანეთის მსოფლიო ჩემპიონატზე ბრაზილიის და საბჭოთა კავშირის ნაკრებების შეხვედრის შემდეგ თავად ზიკომაც გაიკვირვა - ის მაღალი, ულვაშა ათი ნომერი ”გეორგიიდან” რატომ არ თამაშობდაო. ეჰ, რა იცოდა, რომ მსოფლიო ჩემპიონატზე არ წაიყვანეს. მწვრთნელთა უგულობის გამო, ყიფიანმა ბუცები სამუდამოდ ჩამოჰკიდა, ტრავმა მოიმიზეზა. სინამდვილეში კი იცოდა, ბესკოვის სიძეს რომ სჯობდა, მაგრამ გაპროტესტება ამაო იყო.

სხვათა შორის, არც ამაყი იყო და არც ცხვირაწეული, არც საკუთარ თავზე ლეგენდების გავრცელებას უწყობდა ხელს. ერთხელ გაზეთიდან შეიტყო, რომ თურმე ინგლისურს იმდენად კარგად ფლობს, რომ შექსპირს ორიგინალში კითხულობს. მეორე დღესვე დარეკა რედაქციაში:

- ”ჰამლეტი”, ”რომეო და ჯულიეტა”, ”მეფე ლირი” მართლაც წამიკითხავს, თუმცა მხოლოდ ქართულად ნათარგმნი. შექსპირის ორიგინალში კითხვა კი ინგლისშიც არ შეუძლიაო ყველას.”

თავმდაბალი არ იყოო - სასაცილოა: ერთხელ მატჩის შემდეგ თარჯიმანი ვერ იპოვეს და მეტოქის მწვრთნელს თავად უთარგმნიდა ჟურნალისტთა შეკითხვებს.

თითქოს ყველას უყვარდა, თითქოს სულ კარგ ხასიათზე იყო, მაგრამ ჭკვიანმა ბურიაკმა იმთავითვე შენიშნა:

- ”სულ ხუმრობდა, მაგრამ თვალები მაინც სევდიანი ჰქონდა”.


- ”ვფიქრობ, რომ მას ბოლომდე ვერ გაუგეს”, - ეს კოტე მახარაძემ თქვა.

ეტყობა, ამიტომაც ეჩქარებოდა მუდამ, ბოლო დროს ფეხბურთსაც ვერ უდებდა გულს, ქუთაისის ”ტორპედოსაც” გაეცალა, მანამდე კი ხშირად ვარჯიშებსაც აცდენდა, თუმცა, ასეც მოახერხა ”ტორპედოს” ისტორიის გალამაზება ქვეყნის ჩემპიონობით.


”პირად ცხოვრებაში არ გამიმართლა, მაგრამ სამი ბიჭი ხომ მყავს? - აი ისინი გაარძელებენ გვარს. დანარჩენი კი ...”  - ესეც ტკივილით თქვა.


გვარს გააგრძელებენ, მაგრამ დიდი დათოს ტრაგიკული ლეგენდის გარეშე. 50 წლის მანძილზე ბევრი რამ მოასწრო და ამიტომაც დაიტირა ხალხმა, ქვეყანამ. ამიტომაც დაწერა კოტე მახარაძემ მასზე წიგნი, ამიტომ მიაცილებდა დაკრძალვის დღეს ზღვა ხალხი ეროვნულ სტადიონზე უკანასკნელად შებრძანებულ დათო ყიფიანს.

"ყიფიანი მიდის"
ფოტოს ავტორი: იური როსტი 
სრულიად საქართველომ დაიტირა ”დიდი მეათე ნომერი”, უამრავი რამ მოასწრო, მათ შორის სიცოცხლის ბოლოს ზღვის პირად ჩამოჯდომა, წარსულის გახსენება და თავად წარსულთან შერწყმა."


ვაჰიდ ჰალილჰოჯიჩი

Sunday, September 9, 2012

ქაჯობამ გვაჯობა

ბრიტანეთში ”ლივერპულის” სტადიონის გამოსასვლელ გვირაბს ერთი მოკლე წარწერა ამშვენებს. სულ სამი სიტყვააა, სამად სამი, ტევადი სიტყვა THIS IS ANFIELD. ეს გაფრთხილებაა, შეშინებაა იმ მოწინააღმდეგისა, რომელიც ბითლზების ქალაქს იმიტომ ეწვია, რომ ადგილობრივი კლუბი დაამარცხოს.  



სტამბოლის ”გალათასარაის” სტადიონის გიჟმაჟობებზე ლეგენდები დადის. იქაური ფანობის ამბავიც შორს გავარდნილა და საქმე ისეა, რომ მოწინააღმდეგეს სიტყვითაც და საქმითაც ჯოჯოხეთს სთავაზობენ. ბევრი მწვრთნელისგან გამიგია თურქეთში თამაში საშინელებააო. 




ბელორუსიის თამაშის წინ და მერეც, ეროვნული ნაკრების მთავარმა მწვრთნელმა გულშემატკივარზე გააკეთა აქცენტი. უნდა მოვიდნენ და ესპანეთის ნაკრების თამაშით კი არ დატკბნენ, ჩვენს ბიჭებს უგულშემატკივრონო. ამ სიტყვებს გაღიზიანება მოჰყვა, აქაოდა ქეცბაიამ თავის საქმეს მიხედოსო. სხვისი არ ვიცი, მაგრამ მე ძნელად წარმომიდგენია, როგორ შეიძლება ესპანეთის ნაკრების შეტევით დატკბე, როდესაც ეს შეტევა შენი ქვეყნის ეროვნული ნაკრების კარისკენ არის მიმართული და ვილია თუ ელ ნინიო მისკენ ურტყამს. 

დღეს კი ესპანელთა თბილისში ჩამოსვლას დიდი ზარზეიმი მოჰყვა. ჯერ იყო და თბილისის საერთაშორისო აეროპორტში დახვდნენ ბარსელონის დროშით ქომაგები



მერე კი სასტუმრო ”თბილისი მარიოტის” წინ ერთი ვაი-უშველებელი გაიმართა. ესპანელთა ავტობუსიდან გადმოსვლა, სახელ-გვარების სკანდირება, ”ვალენსის” დროშის ფრიალი და ”Campeone, Campeone”-ს სიმღერა. ეს ყველაფერი კი ხდებოდა გუნდთან, რომელიც ზეგ ჩვენი ეროვნული ნაკრების მტერი უნდა იყოს 90 წუთის მანძილზე. სიმღერებით, დროშის ფრიალითა, პიკეს, ვილიას და ხავის ხავილით  ესპანელებმა იგრძნეს, რომ მათ ფაქტიურად სტუმრად კი არ მოუწევთ გამოსვლა, სადაც მათი მეთორმეტე მოწინააღმდეგე ქართველი გულშემატკივარი იქნება, არამედ საქართველოს ნაკრებთან სადაც მეთორმეტე ფეხბურთელი მათიანია. 

ეს ქაჯობა და პროვინციალიზმია. ეს მონობაა, რომელიც უსაზიზღრესი თვისებაა ადამიანის ბუნებისა და ამას ვერაფრით ვერ ამოშანთავ. ეს ყველაფერი კი მაშინ ხდება, როდესაც დღეს რიგიდა დაბრუნებულ, ევროპის-2013 წლის ჩემპიონატის საგზურის მომპოვებელ  კალათბურთელთა ნაკრებს აეროპორტში თითქმის არავინ დახვედრია, ”დინამოს” სტადიონზე კი ადგილობრივი ინფორმატორის მიერ საქართველოს ნაკრების შემადგენლობის ჩამოთვლისას ჩვენ ფეხბურთელთა სახელის გამოცხადებას ხანგრძლივი დუმილი მოსდევს - მარტივი მიზეზის გამო გულშემატკივარმა ან მათი გვარი არ იცის ან სახელი... აი ესპანელებისა კი... ეს დღეს ”თბილისი მარიოტთან” უნდა გენახათ. არავინ დავობს, რომ ესპანეთი ეპოქალური ნაკრებია და ხავი, ინიესტა თუ ვილია მსოფლიო კლასის შემსრულებლები არიან მაგრამ ...

საქართველო-რუსეთის ომიდან სულ მალე ამ ბრძოლების მონაწილე ერთ-ერთ მაიორს გავესაუბრე. გულისტკივილი არ დაუმალავს. სახმელეთო ჯარის ბიჭები ლომებივით იდგენენ, უკან დახევის ბრძანება მივიღეთ, რუსეთის გენერალიტეტი ჩვენებს დამუქრებიან თუ ჯარს უკან არ გაიყვანთ თბილისს ხალიჩისებრ დავბომბავთო. ”ნებისმიერი ქალაქის გადარჩენის დედაც თუ მის სანაცვლოდ ერთი გოჯი ქართული მიწა მაინც დაიკარგაო”. მაიორისა არ იყოს, ერთი ვილიასა, ინიესტასიც და ხავისაც, როდესაც ისინი ჩვენს დედაქალაქში საქართველოს ნაკრების დასამარცხებლად არიან ჩამოსულები. 

ჩვენი ბიჭების გასაგონად კი იმის თქმა შეიძლება, რომ ის ხალხი ვინც ესპანეთის ნაკრებს ბაიათები უმღერა და მათ სახელებს სკანდირებდა დიდი-დიდი 300-400 კაცს შეადგენს, დანარჩენი 55,000 სტადიონზე და მილიონები ტელევიზორებთან მათ მხარესაა. ჩვენ კარგად ვიცით ესპანეთის ძალა და მათ უპირობა დამარცხებას არავინ ითხოვს, მთავარია 11 სექტემბერს ”დინამოს” სტადიონზე 11 ანთებული ქართველის ბრძოლა ვიხილოთ.  


*****

”დაახლოებით ხუთ საათზე, კიდევ ერთი სასწაული მოხდა. ზალაში ბადრია მეთუთუნე შემოვიდა. ჩემს ფეხებთან გაწოლილი ძაღლი რომ დაინახა, შეკრთა, მაგრამ იხტიბარი არ გაიტეხა და სამძიმრის მოსახდელად ჩემსკენ დაიძრა. მაშინ წამოდგა ძაღლი. მთელ ტანზე ბალანი აეძაგრა, კუდი ბოროტად გაუგრძელადა. ეშვები გააელვა და გაბმულად, შემზარავად დაიღრინა. ბადრია უკან დაიხია. ძაღლმა ერთი ნაბიჯი გადადგა მისკენ. 

- გაჩერდი ძაღლო! - თქვა ბადრიამ და ფერი წაუვიდა. 

ძაღლი მშვილდივით მოზიდული იდგა. 

- მატირე ძაღლო, ეს პატიოსანი მოხუცი! - უნაიროდ გაიღიმა ბადრიამ, ძაღლმა ღრენას უმატა და კიდევ ერთი ნაბიჯი გადადგა. 

- უთხარი ბიჭო ამ უჯიშოს რამე! - მომიბრუნდა საქციელწამხდარი ბადრია. 

”ამან კი იცის ვინ ესროლა თოფი მაგრამ არ გინდა ათქმევინო?!” - გამიელვა თავში ბაბუას ნათქვამმა. - გადადი ბადრია ეზოდან! - ვთქვი მე - მერე გამახსენდა, ცარიელი თოფი რომ დამიბრუნა და მითხრა - ასე თუ ქენი, ბაბუა, შენ ცხოვრება გაგიჭირდებაო, მაგრამ აღარ გადავთქვი.” 


ვაჰიდ ჰალილჰოჯიჩი

Thursday, September 6, 2012

ღმერთიდან ლუციფერამდე

... მისმა სიჭაბუკემ გლდანის სპორტულ ინტერნატში გაიარა. ჭყინტიო იმერეთში რომ იტყვიან, სწორედ ისეთი ჩამოვიდა სამურზაყანოდან. უბრალო და გულიანი პროვინციელი ბიჭი. დამხვდურებმა მოლოდინი გაამართლეს. თავის დამკვიდრება იყო საჭირო. საკუთარი მეს დამკივრება ცხოვრებაში მას ბევრჯერ და ბევრგან მოუწია, მაგრამ  მას წინააღმდეგობების არასოდეს შინებია, არასოდეს დაუხევია უკან, არ დამალვია გამოწვევას. ესეთი რამეები არასოდროს ყოფილა მის ხასიათში.  ვერასოდეს ეგუებოდა უსამართლობას და შინ თუ გარეთ სულ ამის წინააღმდეგ იბრძოდა. ყველაფერზე საკუთარი შეხედულება გააჩნდა. ისეთი, რომელიც შეიძლება არ იყოს  საზოგადოების ფართო ფენებისთვის მისაღები, მაგრამ ის ასე მიიჩნევს და აქ სრულდება ყველაფერი. საზოგადოებრივ აზრის წინააღმდეგ წასვლა და თეთრი ყვავობა ბევრს არ შეუძლია. ეს ფაქტიურად საზოგადოების დუელში გამოწვევას ნიშნავს და ღირს კი?! 

მას უღირდა. სპორტულ ინტერნატში სხვადასხვა რჯულის და წარმომავლობის სპორტსმენები ცხოვრობდნენ, მაგრამ აღლუმი ძიუდოისტებს მიჰყავდათ. იქ ისეთები ხდებოდა, რომ .... წლების მერეც ინტერნატის აღზრდილებს ერთი ამბავი ყველაზე კარგად დაამახსოვრდათ. ეს ამბავი ერთი შეხედვით ძნელად დასაჯერებელი იყო. ინტერნატში მცხოვრები ძიუდოისტები ერთმანეთს ხშირად სხვადასხვა ნივთებს ჰპარავდნენ. ერთ-ერთ ქურდობას კი ის მოჰყვა, რომ სამურზაყანოელი ყმაწვილი ძიუდოისტებზე გაიქაჩა - აქაოდა როგორ შეიძლება ერთად მცხოვრებნი ერთმანეთს ნივთებს ჰპარავდეთო. უსამართლობა იყო, ვერ შეეგუა და ... 

თემურ ქეცბაია

ხასიათის ეს შტრიხი ვერაფერმა შეუცვალა. ვერც კვიპროსზე ცხოვრებამ და იქ ხალხის სიყვარულმა, ვერც მილიონების შოვნამ, ვერც ინგლისში გატარებულმა პერიოდმა და ვერც მსოფლიოს საუკეთესო ხუთ მწვრთნელს შორის დასახელებამ. მოგვიანებით მასზე მოურინიომ იტყვის, რომ ის შემგარი მწვრთნელია, რომელმაც უსახური ”ანორთოსისი” გუნდად აქცია. ჟოზე არ არის ის კაცი ვინმე მხოლოდ ლამაზი თვალების გამო შეაქოს. 

ნაკრებში გამოსვლისას ის გუნდის სული და გული იყო. მე მინახავს ვარშავის თქეშა წვიმაში  ნაკრების 1-4 წაგებული თამაში. მახსოვს მუხლებზე დაცემული ქეცბაია, როგორ ამაოდ ითხოვდა პასს და გამწარებული მისდევდა პირით ხაზს იქით გადასულ ბურთს. 

რუმინეთში წაგებული (0-5) თამაშის მერე ნაკრების ფეხბურთელები თვითმფრინავით ღამით უკან ბრუნდებოდნენ. იყო კარტის თამაში, სიცილ-ხარხარი, ღრიანცელი და ღადაობა. ის ფანჯარასთან იჯდა ილუმინატორში ერთ წერტილს მიშტერებული. ბორტზე შოუ გრძელდებოდა. მისი შეწყვეტა მხოლოდ მაშინ იკადრეს, როდესაც ქეცბა გველნაკბენივით წამოვარდა და იღრიალა - ”რა გაცინებთ, რუმინეთმა დედა გვიტირა, ინერვიულეთ მაინც ბლიადო”!!!!

ის ემოციურია და ამ ემოციების გარეშე არ შეუძლია. ის ქარიზმატულია და არ ცნობს ავტორიტეტებს, ამიტომაც იყო გასულ წელს სასტუმრო ”ქორთიარდ მერიოტში” გამართულ ყრილობაზე ჩვენი ფეხბურთის ვეტერანები რომ დააწიოკა. ის ვეტერანები, რომლებთა უმრავლესობა ახლა გამოჩნდა, მანამდე კი ზოგი შევარდნაძეს მიწის გადაცემის ბრძანებულებაზე აწერინებდა ხელს შემდგომში ბაზრობის ასაშენებლად, ზოგი ”დინამოს” სტადიონის წინ მაღაზიებს არემონტებდა, ზოგიც კი პარლამენტში პულტის თამაშით ერთობოდა. იყვნენ და არიან ღირსეულნიც მაგრამ ემოციებმა თავისი ქნეს და ყველა ერთ ქვაბში მოიხარშა. მას ემოციების კონტროლი არ შეუძლია და ეს არის მისი დიდი მტერი. 

არც კომუნიკაციის უნარით დაუჯილდოებია ღმერთს, თუმცა რასაც ამბობს გულიდან მოდის. ის არ არის არც ტალეირანი, არც ციცერონი და არც თანამედროვე პიარ ტექნოლოგიებისა გაეგება რამე. 

ვერ ეგუება უსამართლობას და იმას, როდესაც მის იდეალებსა და მის სიმართლეს ეჭვით უყურებენ, ალბათ ამიტომაც არის რომ ნაკრებში მისი დიქტატია. ემოციურობა და სიფიცხის მიუხედავად შეუძლია დათმობაზე წასვლაც. მოლდოვასთან პირლოს სტილში შესრულებული და აცილებული პენალტის შემდეგ გასახდელში შესულ გრიგალაშვილს ყველას თანდასწრებით გამოუცხადა, რომ ეს მისი უკანაკსნელი თამაში იყო ეროვნულ ნაკრებში, მაგრამ მერე გადაწყვეტილება შეცვლა და გრიგალასაც რამდენჯერმე მოუწია ნაკრების ფორმის მორგება. ხორვატიის თამაშის მეორე დღეს ვარჯიშიდან გამოგდებული გოგიტა გოგუას დაბრუნებაც ჰქონდა გეგმაში. მისი გვარი სალუქსემბურგო განაცხადში იყო შეტანილი, მაგრამ მაშინ გადაიფიქრა როდესაც გოგუა ”ანორთოსისთან” მსაჯს თავი გააგდებინა. 

ის მაინც საკლუბო მწვრთნელი მგონია. წესით მას ფეხბურთი უნდა შიოდეს და წელიწადში გუნდთან გატარებული 30 დღით ამ შიმშილს ვერ მოიკლავს. ის პატრიოტი კაცია და ამას ვერავინ წაართმევს. მის ადგილას წარმატებული მწვრთნელი არ გარისკავდა იმ ნაკრების ჩაბარებას, რომელიც მაისურებზე ხშირად მწვრთნელებს იცვლის. ახრიკ ცვეიბას (რომელიც ახლა აფხაზეთში ფეხბურთის ფედერაციის პრეზიდენტია და თემურთან დიდი ხნის მეგობრობა აკავშირებს) არაერთხელ შეუთავაზებია აფხაზეთში გადაყვანა, რათა სამურზაყანოში დატოვებულ მამა-პაპისეულ სახლ-კარისთვის ერთხელ მაინც შეევლო თვალი. პასუხი მუდამ ერთი და იგივე იყო - მე მაშინ ვნახავ ჩემს სახლს, როცა ყველანი ერთად დავბრუნდებითო! 

სამშობლო, რომ მისთვის სასტუმროს ფუნქციას არ ატარებს ეს კვიპროსზე ღალიის სამონასტრო კომპლექსის არქეოლოგიური გათხრებისას ნახეს ექსპედიციის წევრებმა. დილიდან საღამომდე გათხრებში იღებდა მონაწილეობას და თაკარა მზის ქვეშ არც ფიზიკურ შრომას გაურბოდა. საღამოს კი საკუთარ სახლში უწევდა მასპინძლობას ნაცნობსა თუ უცნობს. 

მას თავის სიმართლე აქვს და ჩაკეტილი პიროვნებაა. მან საკუთარი თავი თვითონ შექმნა და ეს ხშირად ცუდ სამსახურს უწევს. არ გააჩნია მოსმენის კულტურა, მით უფრო თუ თვლის რომ კაცი იმ სფეროზე ესაუბრება რაც მან უკეთ იცის. 

ალბათ ამის გამოც იყო, რომ ნაკრებში მწვრთნელებს თავის აზრს კარნახობდა, ხშირად ვარჯიშის დაწყების დროსაც კი აწევინებდა და შეცვლის გამო უკმაყოფილო მაისურას სახეში ესროდა, მაგრამ ეს ქეცბაია იყო, რომელიც ნაკრებში და კლუბშიც ერთნაირი ემოციურობით გამოირჩეოდა. "სენტ ჯეიმს პარკზე" დღესაც ახსოვთ, მწვრთნელზე გაბრაზებული, როგორ გამეტებით უშენდა წიხლებს” ადიდასის” სარეკლამო დაფას. 

ხვალ ის ახალ შესარჩევ ციკლს იწყებს. კაცი, რომელმაც ნაკრების მწვრთნელის პოსტი ყველზე დიდხანს შენარჩუნება მოახერხა. მან იცის, რომ ფეხბურთელებთან დისტანცია უნდა დაიჭირო, თორემ საკმარისია ერთს აპატიო და  სიტუაცია უმართავი გახდება. ფეხბურთელები ისე აიგდებენ და გადაუვლიან,  როგორც მის წინამორბედებს. 

ნაკრების თითოეულმა წევრმაც იცის ქეცბაია არ არის მწვრთნელი, რომელსაც შეგიძლია გვერდით დაუჯდე მხარზე ხელი უტყაპუნო და ძმობა შეფიცო. ესეთები მისგან შორსაა. ნაკრებში მას სრული კარტ-ბლანში აქვს და ეს არც თუ ისე კარგია. არც კონკრეტული მიზანი დაუსახავს მისთვის ვინმეს, თუმცა ახლა ისეთი დროა არც თავად მიზნის დამსახავებს უნდა ეცალოთ მისთვის.  

იყო და არა იყო რა, იყო ამბავი ერთი ქვეყნისა სადაც ან ღმერთი, ხარ ან ლუციფერი .... 

ვაჰიდ ჰალილჰოჯიჩი

Monday, September 3, 2012

დაშვებული ფარდები - დაგვიანებული რექვიემი

ახლა უკვე ყველაფერი წარსულია. ემოციებიც ჩაცხრა და ნაემოციალზე ფიქრს ხელს არაფერი უშლის. ახლა უკვე ქვების შეგროვების დრო დამდგარა. 

გასულ ხუთშაბათს საქართველომ ევროპული საკლუბო ფეხბურთის დაისს უცქირა -   გორის "დილამ" ქართველი გულშემატკივრისთვის კიდევ ერთხელ დააღამა. 

ამას წინათ გიორგი ჩიხრაძემ სპორტულ გამოცემა "ლელოსთან" ინტერვიუში უფროსი ნოდარ ახალკაცის სიტყვები გაიმეორა - ფეხბურთში წვრილმანი არ არსებობს, აქ ყველაფერს მნიშვნელობა აქვსო. ამ სიტყვების ჭეშმარიტება ევროთასებზე გორის "დილას" გამოსვლამაც დაადასტურა. გორელთა წარუმატებლობაში ლომის წილი მთავარ მწვრთნელსა და მის თანაშემწეზე მოდის. შალამბერიძე და ცეცაძე, ცეცაძე და შალამბერიძე. უცნაურია ამბიციური კლუბის არანაკლებ ამბიციური ხელმძღვანელობა ამ მწვრთნელებით რომ კმაყოფილდება. პიროვნულად მათი საწინააღმდეგო აბა რა უნდა ჰქონდეს კაცს, მაგრამ ამ ორ ადამიანს საკლუბო დონეზე არანაირი წარმატებისათვის არ მიუღწევიათ და რატომ დაინიშნენ რამდენიმე მილიონიანი პროექტის საკვანძო ფიგურებად დღემდე გამოცანად რჩება. ვერც იმისათვის მომიძებნია ახსნა, როგორ შეიძლება გუნდში მხოლოდ ორი ნომინალური ფორვარდი ირიცხებოდეს, მაშინ როდესაც წინ გრძელი სეზონია, გულში კი ჩემპიონობა და თასის მოგება ამოგიჭრია (შალამბერიძემ "მარიტიმოსთან" თბილისური თამაშის მერე განაცხადა რომ გორის "დილა" ფეხბურთელების დამატებას მხოლოდ ევროპის ლიგის ქვეჯგუფში მოხვედრის შემთხვევაში აპირებდა). ის რომ მწვრთნელები გუნდში დისციპლინას ვერ ამყარებდნენ ამაზე "დილას" ფეხბურთელების მიერ ევროთასებზე ნათამაშებ ექვს შეხვედრაში მიღებული 23 ყვითელი და ერთი წითელი ბარათიც მეტყველებს. გაფრთხილების მიღებაცაა და მიღებაც. ყვითლების უმრავლესობას "დილას" ფეხბურთელები არასათამაშო სიტუაციაში იღებდნენ. მართალია მათე ვაწაძე გორელთა შემადგენლობაში გამორჩეული და თავდადებული მოთამაშე იყო მაგრამ "მარიტიმოსთან" გორელთა წარუმატებლობაში მისი დიდი წვლილიცაა. პორტუგალიურ თამაშამდე სამჯერ აბსოლუტურად უწყინარ სიტუაციებში მიიღო გაფრთხილება და მადეირაზე გასამართი თამაშიც სწორედ ამის გამო გამოტოვა, არადა იქ რომ ეთამაშა და "დილა" ნომინალური ფორვარდის გარეშე არ დაეტოვებინა არავინ იცის მოვლენები როგორ განვითარდებოდა. 

ფაქტია ისიც, რომ გორის "დილა" ევროსეზონს მოკლე სათადარიგო სკამით შეხვდა. უფორვარდობის გამო ამ პოზიციაზე ფუნშალში ნახევარცმველებმა გურულმა და ახალკაცმა მონაცვლეობით ითამაშეს. 

ს.კ. გორის "დილა"
გორის "დილაში" სპორტული მედიცინისა და დატვირთვების გამოც უნდა იყოს პრობლემები: ალადაშვილი, მოდებაძე, თომაშვილი, გვალია, კაშია, ბოლოს სალუქვაძეც. ეროვნულ ჩემპიონატში ჩატარებულ სამ თამაშისა და ევროთასებზე ნათამაშებ ექვსი შეხვედრისთვის ნამეტნავად ბევრი ტრავმაა. არადა გაზონს ვერაფერს დავაბრალებთ ცხრა თამაშიდან რვა იდეალურ საფარზე გაიმართა (მხოლოდ ვიტ ჯორჯიასთან დაპირისპირებაში მოუხდა "დილას" ხელოვნურ, თუმცა მაღალხარისხიან, მოედანზე თამაში) თუმცა .... 

ვისთვის როგორ მაგრამ ჩემთვის დიდხანს გამოცანად დარჩება შოთა გრიგალაშვილის გორული ამბები. ამბიციურმა კლუბმა ფეხბურთელი დიდი ზარ-ზეიმით დაიმატა, თვით თბილისის "დინამოსაც" კი აჯობა მის მოსაპოვებელ ბრძოლაში და ხვალ-ზეგ გრიგალა სხვაგან აპირებს გადასვლას. უფრო მეტი უცნაურობა კი ის არის რაც შალამბერიძემ "მარიტიმოსთან" თამაშის მერე განაცხადა: "გრიგალაშვილი და ვაწაძე აქ რჩებიანო". ეს ხუთშაბათს იყო, კვირას კი "დილას" ბომბარდირმა დანიურ "ორჰუსთან" კონტრაქტი გააფორმა. შალამბერიძემ იცრუა? თუ გორელთან მთავარმა მწვრთნელმა წამყვანი ფეხბურთელის ტრანსფერის შესახებ არაფერი უწყოდა?

"მარიტიმოსთან" თამაშამდე "დილამ" ირაკლი კლიმიაშვილი დააბრუნა. უზბეკეთმოვლილ და უვარჯიშებელ ფეხბურთელს "დილას" სამწვრთნელო შტაბმა პორტუგალიელებთან ძირითად შემადგენლობაში ანდო ადგილი. მალევე შეცვალეს. უცნაურია, მაგრამ უფრო მეტად უცნაური ისაა, რომ კლიმიაშვილს "დილასთან" კონტრაქტი ოდენ 2012 წლის 31 დეკემბრამდე აკავშირებს.

არავინ იცის, რა ხანგრძლივობის კონტრაქტები აკავშირებთ "დილასთან" სხვა ფეხბურთელებს - სალუქვაძეს, კვირკველიას, გოგუას - ჯუღელის ბიჭებს. არც ის იცის ვინმემ, რა მიზნები აქვს "დილას". ხომ არ იქნება ისე, რომ გორი ამ ფეხბურთებისათვის ისევე იქცეს, როგორც კოლხეთის დაბლობია გადამფრენი მფრინველებისათვის.

უცნაურია, გუნდს რომელსაც ჩემპიონობა და თასის მოგება სწადია ფორვარდი არ ჰყავს. მთავარი მწვრთნელი ახალი ფეხბურთელის დამატების საჭიროებას ვერ ხედავს. გუნდმა ჩემპიონატში სამი თამაში წააგო, უსახურ და უსახელო "მარიტიმოს" სახით უეფასგან მოცემული საჩუქარი ვერ შეირგო და ევროპის ლიგის კართან ჩაიჩოქა. 

ვაჰიდ ჰალილჰოჯიჩი